Verpakkingsontwerp: “De complexiteit, maakt het uitdagend!”

Wat voor werk doe jij eigenlijk? Een vraag die Jorn Veldhuis (hoofd ontwerp & design Bark Innovations) vaak wordt gesteld op verjaardagen. “Ik ontwerp verpakkingen”, vertelt hij dan. De reactie die volgt luidt vaak: “Dus jij ontwerpt dozen?”

Natuurlijk heeft Jorn namens Bark Innovations ook wel ‘dozen,’ ofwel verpakkingen van golfkarton en vouwkarton ontworpen. Maar in het algemeen werkt hij aan bijvoorbeeld het verbeteren van het gebruiksgemak voor shampoo-flessen, zoekt hij naar de optimale doseermogelijkheden voor wasmiddel en bedenkt hij oplossingen om verpakkingen te kunnen hergebruiken. Zo is hij samen met zijn team elke dag bezig met allerlei soorten verpakkingsontwikkelingen.

Ieder project heeft een totaal ander karakter. De belangrijke aspecten van het ontwerp bij de fles waar shampoo in wordt verkocht zijn heel anders dan die van wasmiddel. Dit verdient een uitleg, aangezien veel mensen (op een verjaardag) de verschillende verpakkingsfuncties niet helder hebben.

Zelfde opdracht, andere start

Neem nou een fles shampoo. Die koop je in de winkel vaak vanwege de uitstraling in het schap, de geur of het positieve beeld dat je hebt van een bepaald merk. Merkbeleving, vormgeving en daarnaast gebruiksgemak zijn de functies waar de focus op ligt bij het ontwerp van zo’n soort verpakking. “Maar wanneer ik nadenk over de belangrijkste voorwaarden voor het ontwerp van een pak melk, dan komen andere zaken naar voren”, vertelt Jorn vanuit het Experience Center van Bark Innovations in Eerbeek. “Denk aan veiligheid, efficiency en transport. Wanneer we een ontwerp voor wasmiddel creëren denken we ook aan het te doseren product. Hoe kunnen we de eindgebruiker helpen om zo eenvoudig mogelijk de juiste hoeveelheid wasmiddel uit de verpakking te laten komen zonder te morsen? Door de grote verschillen gaan we bij alle projecten totaal anders van start, terwijl de opdracht hetzelfde luidt: ontwerp een nieuwe verpakking voor dit product.”

Talloze voorbeelden

Daarnaast zijn er altijd variabelen die een verpakkingsontwerp sterk beïnvloeden. “Sterker nog”, begint Jorn enthousiast. “Wanneer je dezelfde melk op een andere plek gaat verkopen kunnen andere verpakkingsvormen beter geschikt zijn. Wordt de melk verkocht in een tankstation, denk dan bijvoorbeeld aan een kleiner verpakkingsontwerp. Handiger voor onderweg. Of wanneer wasmiddel b2b wordt verkocht, dan schakelen we wellicht over naar een grootverpakking zoals een jerrycan of bag in box.

Nog een voorbeeld dan. “Het kan zo zijn dat melk verpakt wordt om vervolgens verder verwerkt te laten worden tot een ander product. De melk gaat dan van bedrijf A naar B, wat betekent dit voor de verpakking?”

Antwoorden vinden

Het zijn vraagstukken waar Jorn en zijn team bij Bark Innovations dagelijks mee te maken krijgen. En dan hebben we het nu alleen nog maar over een paar producten. We kunnen dezelfde vragen stellen voor duizenden andere producten die allemaal op een bepaalde wijze worden verpakt. Moet het een fles worden? Of een pouch? Is er een doseertechniek of mengysteem benodigd? Misschien een vouwkarton doosje? Of glas? Is blik misschien toch beter? En hoe kunnen we dit zo duurzaam mogelijk maken? Geschikt voor bestaande afvullijnen. Efficiënt in transport en opslag. En de uitstraling die bijdraagt aan de positionering van het merk.

Verpakkingsfuncties

De ‘marketing P’s’ komen in het ontwerpproces van een verpakking uiteraard ook aan bod. Dit betreft echter slechts een deel van alle verpakkingsfuncties. Processing, transport, beschermen, conserveren, gebruik, etc. zijn nog enkele van deze functies, zoals hieronder afgebeeld. Een optimale verpakking is ontworpen om al zijn wisselende functies gedurende de levenscyclus optimaal te vervullen. Afhankelijk van het te verpakken product worden deze functies in kaart gebracht en geperiodiseerd. Dat is volgens Jorn de essentie van een goed verpakkingsontwerp. Antwoorden vinden op alle vraagstukken. Alle functies analyseren en hier optimaal invulling aan geven.

Dat is het werk wat wij doen.